Қазақстандағы бензин: ТМД елдері арасында ең арзан және әлемдегі ең қолжетімді
Қазақстанда бензин ТМД-ның барлық мемлекеттері арасында ең қолжетімді болып қала береді және құнының арзандығы бойынша әлем бойынша құрметті алтыншы орында тұр,– деп хабарлайды Taspanews.kz energyprom.kz ақпаратына сілтеме жасап. 2024 жылдың 1 тамызындағы жағдай бойынша елде бензиннің бағасы литріне небәрі 0,49 долларды құрады.
Өндіріс көлемі мен динамикасы
2024 жылдың бірінші жартыжылдығында Қазақстанда мотор отынының өндірісі 2,6 мың тоннаны құрады, бұл өткен жылдың сәйкес кезеңінен 1% - ға төмен. Өндірістің негізгі орталықтары Шымкент, Павлодар және Атырау облыстары болып есептеледі, олардың үлесіне 919,5 тонна, 818,5 тонна және 792,1 тонна тиесілі болды. АИ-92 маркалы бензин ең көп қолданылады. Оның өндіріс көлемі 2,1 мың тоннаға жетті, одан кейін 442,4 тонна АИ-95 және небәрі 14,9 тонна АИ-98 тұтынушылар сұранысына ие.
2024 жылғы маусымда бензиннің бағасы өткен жылдың сәйкес кезеңімен салыстырғанда 2% - ға өсті, алайда өте қолжетімді болып қалуда: АИ-92 бензинінің литрі 202 теңгеге, АИ-95/96 — 253 теңгеге, ал АИ-98 — 292 теңгеге сатылады. Бағаның ең жоғары өсуі Алматыда (4,1% - ға), елдің батыс және оңтүстік облыстарында байқалды.
Халықаралық салыстыру
ТМД елдерінің ішінде Қазақстан бензинге қолжетімділік бойынша алда. Салыстыру үшін Ресей мен Әзірбайжанда бір литр отын 0,62 доллар, Беларуссияда — 0,74 доллар, Өзбекстанда — 1,01 доллар, Украинада — 1,31 доллар, Арменияда — 1,37 доллар тұрады.
Әлемдік деңгейде Қазақстан бензин құнының арзандығы бойынша көшбасшылар қатарында. Ең қолжетімді бензинді Ливанда табуға болады, оның құны литріне небәрі 0,03 долларды, Египетте 0,26 долларды және Алжирде 0,33 долларды құрайды. Тізімнің қарсы жағында Гонконг (3,11 доллар), Сингапур (2,14 доллар) және Швейцария (2,11 доллар) орналасқан.
Қосымша мәліметтер
Қазақстан өз өндірісінің есебінен бензин мен дизель отынына деген қажеттілігін толығымен дерлік жабады. Өнімнің тек 0,02% бензин мен 0,8% дизель отынын импорттайды. Заңнамалық нормаларға сәйкес, мұндай өнімдерді экспорттауға ішкі нарықтағы тапшылықты болдырмау үшін толығымен тыйым салынады.
2024 жылдың қаңтар–сәуір айларында бензин шығару көлемі 1,7 миллион тоннаны құрады, бұл өткен жылдың осы тоқсанымен салыстырғанда 2,6% - ға аз. Осыған қарамастан, ішкі нарық жергілікті зауыттармен қамтамасыз етілгендіктен, жергілікті бағалар тұрақты түрде төмен болып қалады.
Осылайша, Қазақстан ТМД елдері арасында бензиннің қолжетімділігі бойынша көшбасшылықты сенімді түрде ұстауда, өндіріс көлемі мен өңірлік бағалардың ауытқуына қарамастан, әлемдегі отынның осы түрін ең қолжетімді жеткізушілердің бірі болып қала береді.
