Дәрі-дәрмектерді таңбалаудың жаңа ережелері: 1 шілдеден бастап өзгерістер

2024 жылдың 1 шілдесінен бастап Қазақстанда осы күннен бастап өндірілген барлық дәрілік препараттардың міндетті таңбалануы күшіне енді, – деп жазады Taspanews.kz Юрист "ПАРАГРАФ" Telegram арнасы ұсынған ақпаратқа сілтеме жасап. Бұл жаңашылдық 2024 жылғы 19 маусымда қол қойылған үкімет қаулысымен бекітілген.

Бұл трансдермальды жүйелерді және бөлшек орамның басқа түрлерін қоса алғанда, мөлшерленген пішіндерге оралған барлық дәрі-дәрмектерді қамтиды. Жалғыз ерекшелік – ветеринарлық препараттар мен вакциналар.

Міндетті таңбалауды енгізудің негізгі себебі –дәрілік заттар айналымының барлық кезеңдерінің ашықтығы мен қадағалануын қамтамасыз ету болып табылады. СК-Фармация бірыңғай дистрибьюторының өкілдері атап өткендей, бұл жүйе дәрі-дәрмек шығару процесін оны өндіруден бастап соңғы тұтынушыға дейін қадағалайтын болады. Бұл жаңашылдық дәрі-дәрмек тапшылығының алдын алып, сатып алуды дәлірек жоспарлауға көмектесуге міндеттелген.

Таңбалау сонымен қатар жалған медициналық препараттармен күресуге бағытталған. Денсаулық сақтау министрлігінің статистикасы бойынша, жалған дәрі-дәрмектердің қазақстандық нарықтағы үлесі шамамен 10-12% құрайды. Бұл жүйені енгізу дәрі-дәрмектердің заңсыз айналымын толығымен жоюға және сапа бақылауын арттыруға әкелуі тиіс. Бұл қоғамдық қауіпсіздікке оң әсер етеді.

Таңбалаудың тиімділігі соңғы жылдары темекі өнімдері мен аяқ киім сияқты тауарлардың басқа санаттарында байқалды. Үкімет мәліметтеріне сәйкес, 2019 жылдан 2023 жылға дейін темекі өнімдеріне акциздер 47%-ға, ал импорттық аяқ киім өнімдерінен ҚҚС және кедендік баж түсімдері төрт еседен астам өсті.

Кез-келген жаңалық сияқты, бұл бастаманың да сыншылары бар. Атап айтқанда, кішігірім дәріханалардың иелері, әсіресе ауылдық жерлерде, қаржылық шығындарға алаңдаушылық білдіріп, оларды нарықтан шығаруға әкелуі мүмкін екенін айтады.

Мәжіліс депутаты Асқар Садықов бұған дейін Үкіметке міндетті таңбалау шағын және орта бизнеске қосымша қаржылық ауыртпалық туғызатынын, бұл шағын дәріханалардың банкроттыққа ұшырауына қауіп төндіретінін еске салған болатын. Осылайша, Қазақстанда дәрі-дәрмектерді міндетті таңбалауды енгізу медициналық қызметтердің сапасын жақсартуға және контрафактілік өнімдерге қарсы күресте маңызды қадам болып табылады. Алайда, бұл шаралар шағын бизнеске және арзан дәрі-дәрмектердің қол жетімділігіне қалай әсер етеді деген сұрақ ашық күйінде қалды.