Қазақстанда өсімдік майы бір жылда 21% - ға арзандады
Қазақстандағы өсімдік майлары нарығы бағаның айтарлықтай төмендеуімен өзгерістерге ұшырап отыр,– деп хабарлайды Taspanews.kz Energyprom.kz-ға сілтеме жасап. Бағаның айтарлықтай төмендеуі байқалады, әсіресе күнбағыс майына 12 айда бағалар 22,3% - ға төмендеді.
Егер маусым айындағы статистикаға жүгінетін болсақ, ел бойынша күнбағыс майының орташа бағасы 626 теңгеге жетті. Шілде айының ортасында бұл көрсеткіш 621 теңгеге дейін төмендеді. Нағыз қарама-қайшы баға географиялық ауытқудан көрінеді: Астана тұрғындары литріне 726 теңге төлеуге мәжбүр, ал Ақтөбеде құны небәрі 548 теңгені құрайды.
Бағалар ғана емес, өндіріс көлемі де артып келеді. Биылғы жылдың алғашқы алты айында елімізде 374,4 мың тонна өсімдік майы өндірілді, бұл өткен жылдың осы кезеңімен салыстырғанда 10,2% - ға көп.
Өндірістің аймақтық таралуын қарастырыңыз. Алдыңғы қатарда Шығыс Қазақстан облысы тұр, оның үлесіне 150,1 мың тонна өнім тиесілі. Басқа өңірлердің ішінде 70,8 мың тонна май шығарумен Абай облысы және нарықты 38,9 мың тонна маймен қамтамасыз еткен Ақмола облысы өндірушілері ерекшеленді.
Күнбағыс майы – басқа өсімдік майларының арасында сөзсіз көшбасшы. Ол өндірістік көлемнің 67,9% -алады, ол 254,3 мың тонна майға тең. Бұл өткен жылмен салыстырғанда 31,6% - ға айтарлықтай өсімді көрсетеді. Осының аясында тазартылған күнбағыс майын шығару 10% - ға артып, 65,7 мың тоннаға жетті, ал мақта майын өндіру 5,3% - ға өсіп, 5,7 мың тоннаны құрады. Алайда, бәрі мұндай жоғары көрсеткішке ие емес: рапс майының өндірісі күрт төмендеді — 43,1%, бұл 27,8 мың тоннаны құрайды, ал соя мен мақсары майлары сәйкесінше 18,3% және 8,2% төмендеді.
Қытай, Орталық Азия және Еуропа осы өнімнің негізгі сатып алушылары болып табылады. Өткен жылы ҚР ҚХР-ға жалпы сомасы 177 млн долларды құрайтын майлар мен ілеспе тауарларды жөнелтті. Өзбекстан мен Тәжікстан да сатып алушылардың алдыңғы қатарында болды, сәйкесінше 164 миллион доллар және 82 миллион доллар май сатып алды.
Қорытындылай келе, ішкі нарықтағы бағаның төмендеуі өндіріс пен экспорттың өсуімен қатар жүреді деп айтуға болады. Мұның бәрі өңірдің экономикалық ахуалына оң әсер етіп, елдің одан әрі дамуы мен өркендеуіне өз үлесін қосады.
